y
  • wazodylatacja, wazodylatacyjny, wazodylatator

    4.12.2023
    4.12.2023

    Dzień dobry, które formy spośród "wazodylatator", "wazodylator", "wazodilatator", "wazodilator" (oraz analogicznych konstrukcji "wazodyla(ta?)cja", "wazodyla(ta?)cyjny" itd.) są poprawne?

  • Włosi, Czesi, Kazachowie
    21.09.2017
    21.09.2017
    Czy w wyrazach Włoch i Czech w mianowniku liczby mnogiej (Włosi, Czesi) ch wymienia się na ś, czy to końcówka -si niweluje ch? Jest jeszcze wyraz Kazach, ale mianownik liczby mnogiej przyjmuje postać Kazachowie, mimo że w innych przypadkach przyjmuje takie same końcówki jak Włoch i Czech. Dlaczego nie Kazasi?
  • Wróżka

    29.06.2020
    29.06.2020

    Zastanawia mnie czy wiadomo kiedy po raz pierwszy po Polsku pojawiło się słowo wróżka, w odniesieniu do magicznych stworzeń z baśni i mitów, a nie do kobiet zajmujących się wróżbiarstwem? Z tego co wiem to takie znaczenie pojawiło się w XIX wieku, jednak czy wiadomo dlaczego zaczęto używać w stosunku do tych istot słowa wróżka?

  • wyjechać czy wjechać windą?
    23.11.2010
    23.11.2010
    Ze znajomymi toczymy boje co do poprawności sformułowania wyjechać windą. Ja twierdzę, że windą można wyjechać (załóżmy – na IV piętro). Według znajomych na czwarte piętro windą należy wjechać (bez literki y). Wyjechać według znajomych można windą, ale co najwyżej z kopalni (czyli spod ziemi), wyjechać można również samochodem z garażu (niezależnie, czy jest on niżej, czy wyżej).
    Czy któraś z form jest w tym wypadku jedyną poprawną bądź bardziej poprawną??
  • Wymowa łacińska tradycyjna a restytuowana
    18.09.2019
    18.09.2019
    Jak należy czytać po łacinie: w formie tradycyjnej czy restytuowanej (tzn. czytając każdą literę tak jak się pisze, przy czym c jak polskie [k] oraz v jak polskie [ł]?
  • wymówić łatwiej
    26.06.2014
    26.06.2014
    W omówieniu niektórych procesów fonetycznych pojawia się informacja, że coś wymówić jest łatwiej. Czy językoznawcy dysponują jakimś kryterium, co się wymawia łatwiej?
    Wydawałoby się, że uczące się mówić dzieci przekręcają słowa do postaci łatwiejszej w wymowie. Spotkałem się ostatnio z dwoma niezależnymi przypadkami, gdy małe dzieci wymawiają [nitk] zamiast [nikt] (a jedno z nich mówi jeszcze [wiadutk]). Czy rzeczywiście -tk jest wymówić łatwiej niż -kt?
  • Wypowiedzenia podrzędne z ile, ilekroć

    17.06.2023
    17.06.2023

    Czy słowa „ile”, „ilekroć” wymagają obowiązkowo dopełnienia „tyle”, „tylekroć”? Pamiętam taką regułę z lekcji polskiego, ale powstałe zdanie wydaje mi się sztuczne i bardzo formalne. Czy można napisać: Ilekroć robiłam X, miałam wrażenie, że Y?

    Z góry dziękuję, za wszystko!

  • Wyrażenia liczebnikowe z półpauzą
    27.11.2018
    27.11.2018
    W poradzie „Od dwóch do czterech lat, ale 2–4 lata” brakuje mi wyjaśnienia zapisu z półpauzą. Zajmuję się tłumaczeniami i czasem trafiają do mnie np. ankiety, a w nich pytanie o wiek respondenta i odpowiedzi podane w formie X–Y year. Czy w przypadku liczb 24 i 35 (wymagających różnych przypadków) jedyną poprawną formą będzie zapisanie tego słownie (od 24 do 35 lat), a może zapis 24–35 lat jest również poprawny?
  • wzorowy i wzorcowy
    3.02.2013
    3.02.2013
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot z rozróżnieniem znaczeń dwóch wyrazów: wzorowy i wzorcowy. Pierwszy, jak przypuszczam, pochodzi od słowa wzór, a drugi od słowa wzorzec, jednak i ta informacja niewiele mi pomaga. Czy można tych przymiotników używać zamiennie? W jakich kontekstach możliwe jest użycie każdego z tych wyrazów i kiedy użycie któregoś z nich jest niepoprawne?
    Z góry bardzo dziękuję za pomoc.
    Z wyrazami szacunku
    Dominik
  • yachtclub
    18.10.2002
    18.10.2002
    Jak należy poprawnie wymawiać (zakładając, oczywiście, że dany „potworek językowy” ma rację bytu w języku polskim…) wyrażenia złożone z dwóch wyrazów, z których jeden brzmi po polsku, a drugi po angielsku – typu yacht club (dlaczego, u licha, nie klub jachtowy!)?
    1. całość po polsku, tzn [yachtclub]?
    2. całość po angielsku, tzn [jachtklab]?
    3. pierwszy wyraz po polsku, a drugi po angielsku (horrorek pokutujący wśród milionów Polaków), tzn [jachtklub]?
    4. pierwszy wyraz po angielsku, a drugi po polsku (dlaczego nie…), tzn [yachtklab]?

    Podobnie Always Plus (dlaczego nie, u licha, Zawsze Plus!), analogicznie: [alwaysplus], [olłejzplas], [alwaysplas], [olłejzplus] (treść nawiasu jw.).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego